Chương trình canh tác kèo nhà cái euro thông minh ứng phó với biến đổi khí hậu do Cty CP Phân bón Bình Điền phối hợp với Trung tâm Khuyến nông Quốc gia thực hiện từ vụ hè thu năm 2016 tại 13 tỉnh ĐBSCL.

Ban cố vấn chương trình vừa tổ chức chuyến thăm tới tất cả các mô hình. Tại mỗi điểm, các nhà khoa học đã xuống tận ruộng xem từng vạt kèo nhà cái euro, rồi trực tiếp giải đáp vướng mắc của nông dân.

Giảm lượng kèo nhà cái euro giống.

Canh tác kèo nhà cái euro thông minh là cả một gói giải pháp kỹ thuật, từ làm đất, sạ hạt, bón phân, quản lý dịch hại, đến chăm sóc, thu hoạch… Chương trình khuyến cáo nông dân phấn đấu giảm chi phí đầu vào sản xuất mà vẫn đạt, thậm chí vượt năng suất và chất lượng sản phẩm. Trong đó giảm lượng kèo nhà cái euro giống khi gieo sạ sẽ có tác động dây chuyền đến toàn bộ gói kỹ thuật sản xuất kèo nhà cái euro.

Tại ấp Tân Hưng Tây, xã Tân Hòa Tây, Tân Phước (Tiền Giang), ông Thiệu Quang Sự - nông dân tham gia mô hình nói: “Trước nay bà con mình vẫn sạ từ 200 đến 250 kg kèo nhà cái euro giống cho 1ha. Cá biệt có hộ sạ tới 350, 400 kg. Nay, các nhà khoa học bảo tui sạ 80 kg/ha, tui làm theo, nhưng được 7 ngày, thấy cây mạ lên thưa huểnh, thưa hoảng, sốt ruột quá, tui mua thuốc xịt, xịt liền cho nở bụi.”

TS Hồ Văn Chiến, thành viên ban cố vấn cho biết: “Cái này tụi tôi nói hoài rồi, 1m²đất chỉ cần tối đa 600 bông kèo nhà cái euro, mà sạ 80 kg giống/ha thì mỗi m²có trên 350 hạt, mỗi hạt chỉ cần 2 chồi là có 700 chồi, dư rồi. Còn gieo dày hay thúc cho nó nở bụi tới 1.200, 1.500 chồi thì phân nửa số đó cũng sẽ là chồi vô hiệu.

Số còn lại nằm trong đám rậm rạp kia sẽ ráng ngoi lên mà ra bông, nhưng bông sẽ nhỏ, ngắn, hạt ít, nhỏ, lại nhiều lép. Thân cây yếu, dễ bị sâu bệnh tấn công, dễ đổ, ngã, phải xịt nhiều thuốc. Nhiều cây thì phải bón nhiều phân… Rốt cục số lượng thóc đẹp thu được sẽ không bằng sạ thưa”.

Hàng chục lão nông tri điền, cả người ở trong và ngoài mô hình cùng “à” lên khi nghe ông Chiến nói.

Ông Quách Trường An ở ấp Bàu Cát, thị trấn Hương Lợi, Thạnh Trị (Sóc Trăng) có sáng kiến chắc ăn là trên 3 mảnh ruộng liền kề, ông sạ một mảnh 80 kg giống/ha, mảnh tiếp theo 100 kg, mảnh cuối cùng 115 kg. Cả 3 mảnh ruộng kèo nhà cái euro cùng phát triển, nhưng càng sạ thưa chồi kèo nhà cái euro to, cứng, lá đứng thẳng, còn đám sạ dày cây kèo nhà cái euro nhỏ, yếu, lá xòe ngang, dễ gập xuống. “Rõ ràng càng sạ dày thì càng phải bón nhiều phân và xịt nhiều thuốc hơn mà chắc gì năng suất đã cao hơn đám sạ thưa”.

GS.TS Mai Văn Quyền, Chủ tịch Hội đồng Khoa học Cty Bình Điền nhấn mạnh: “Chúng tôi đã khuyến cáo bà con giảm giống từ lâu, nhưng để bà con tâm phục, khẩu phục thì phải làm từ từ, từ 250 kg, xống 200, 150, 100, rồi 80 kg/ha. Thực tế ở huyện Tân Thạnh, Long An bà con đã sạ 60 kg, 50 kg rồi và khẳng định vẫn đạt năng suất và chất lượng hạt kèo nhà cái euro cao hơn sạ dày. Chỉ có điều bà con lưu ý phải làm đất cho kỹ, san lấp mặt ruộng cho phẳng, chủ động được nguồn nước tưới và nhất thiết phải dùng kèo nhà cái euro giống xác nhận”.

Giảm lượng phân bón

Đây là cái đích thứ hai của chương trình. Bảo đảm cho nó, Cty Bình Điền đã đưa ra bộ phân bón đặc chủng NPK Đầu Trâu phèn mặn, phù hợp kèo nhà cái euro điều kiện biến đổi khí hậu ảnh hưởng tới độ nhiễm mặn và chua phèn của ĐBSCL, nhất là các tỉnh ven biển. Ông Mai Hữu Tuấn ở ấp 4, xã Phong Mỹ, Giồng Trôm (Bến Tre) khẳng định: “Phân bón lót Đầu Trâu phèn mặn của Bình Điền tốt thật, giúp giải mặn, hạ phèn thấy rõ”

Ông Út Nhỏ, ở ấp Rạch Bào, xã Khánh Bình, Trần Văn Thời (Cà Mau) làm gần 2ha kèo nhà cái euro, trong đó có 0,5ha tham gia mô hình, cho biết: “Ruộng nhà tui liền kề nên tui có dịp so sánh giữa bên mô hình và bên ngoài. Phân Đầu Trâu phèn mặn của Bình Điền rất tốt, kèo nhà cái euro bên mô hình hơn hẳn bên ngoài dù bên ngoài đầu tư cao hơn. Đã qua 30 ngày tuổi mà không phải xịt thuốc trong khi bên ngoài phải xịt trừ bệnh đạo ôn rồi. Bón tiếp Đầu Trâu TE A1, Đầu trâu TE A2 theo đúng hướng dẫn, tui dám chắc kèo nhà cái euro mô hình sẽ vượt xa bên ngoài mà tổng chi phí hạ hơn”.

Để cho chi phí sản xuất thấp mà vẫn đạt năng suất cao, cùng với bộ sản phẩm Đầu Trâu phèn mặn, Bình Điền đã đưa tới nông dân phân đạm hạt vàng 46A+ và DAP Avail, giúp bà con giảm lượng bón từ 30 đến 50% so với sản phẩm cùng loại, cũng tức là tăng lợi nhuận cho người trồng kèo nhà cái euro.

Ông Trần Văn Dũng, Trưởng Văn phòng thường trực, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia tại TP.HCM nói: “Bình Điền và Trung tâm KNQG xây dựng chương trình canh tác kèo nhà cái euro thông minh ứng phó với biến đổi khí hậu chặt chẽ, có công tác bảo đảm chu đáo, đã triển khai thực hiện với sự vào cuộc nhiệt tình của cơ quan khuyến nông và lãnh đạo, chính quyền địa phương. Mới đi được gần nửa chặng đường của vụ hè thu nhưng hiệu quả đạt được đã thấy rõ. Gói kỹ thuật canh tác với mật độ sạ thưa, giảm lượng phân bón hóa học, tập huấn kỹ cho khuyến nông từ tỉnh, đến người nông dân, định kỳ thăm đồng và hội nghị đầu bờ… hứa hẹn sự thành công của chương trình"

Trần Đình Thế