Bón soi kèo nhà cái cho hồ tiêu kinh doanh
Tiêu cần nhiều đạm và đặc biệt là kali hơn lân. Do vậy bón soi kèo nhà cái cho cây tiêu cần chú ý đến độ phì thực tế của từng loại đất để bổ sung các chất đa, trung và vi lượng.
Thuộc loại thân bò, nhưng cây tiêu được bò leo trên giá đỡ gọi là nọc tiêu, được hưởng đủ ánh sáng và khí trời nên thân lá có tươi tốt thì chùm trái mới nhiều và quả tiêu mới mượt mà, bóng láng. Có được vóc dáng sum xuê, bề thế như vậy, ngoài giống tốt, có sức kháng sâu bệnh khá thì soi kèo nhà cái bón đóng vai trò rất quan trọng.
Tuy nhiên, bón soi kèo nhà cái cho vườn tiêu là phải biết cây tiêu lấy đi chất gì, lấy hết bao nhiêu để trả lại chất ấy đủ cho đất thì đến các vụ sau, năm sau mới có năng suất ổn định. Kết quả soi kèo nhà cái tích thấy rằng trong 1 kg hạt tiêu đen có chứa 39 gr đạm (N), 9 gr lân (P205) và 21 gr kali (K20) cùng các chất trung và vi lượng khác.
Như vậy để có 5 tấn hạt soi kèo nhà cái khô/ha, thì con người đã lấy đi 195 kg N, 50 kg P205và 105 kg K20. Nếu tính cả thân lá cây soi kèo nhà cái thì con số này chí ít cũng gấp 2 lần như vậy.
Một nghiên cứu khác, cho thấy vườn soi kèo nhà cái 8 năm tuổi đã lấy đi từ đất hết 295 kg N, 56 kg P205và 405 kg K20 (tương đương với 641 kg N + 350 kg soi kèo nhà cái P205+ 675 kg K20). Thân và lá cây soi kèo nhà cái đã sử dụng một lượng kali khá lớn, làm cho tỷ lệ NPK do soi kèo nhà cái lấy đi là 5,3 : 1 : 7,2.
Như vậy tiêu cần nhiều đạm và đặc biệt là kali hơn lân. Do vậy bón soi kèo nhà cái cho cây tiêu cần chú ý đến độ phì thực tế của từng loại đất để bổ sung các chất đa, trung và vi lượng cho hợp lý thì mới có năng suất tiêu cao và ổn định.
Trong thực tế do tính chất đất đai trồng tiêu rất khác nhau, nên cùng bón lượng soi kèo nhà cái cao gần giống nhau, nhưng thu được năng suất tiêu cũng rất khác nhau. Ví dụ, Nguyễn Tăng Tôn, thí nghiệm bón 10 tấn soi kèo nhà cái chuồng phối hợp với 120 kg N + 60 kg P205và 120 kg K20 trên 1 ha đã thu được 5,39 tấn tiêu khô trên vùng đất đỏ Bình Phước. Còn Nguyễn Hữu Luận bón nền soi kèo nhà cái 300 N + 200 P205+ 400 K20/ha đã thu được 4,25 tấn soi kèo nhà cái đen/ha.
Trong thực tế do những năm gần đây hạt tiêu, kể cả tiêu đen và tiêu sọ đều có giá, người trồng tiêu đang thời kỳ hưng phấn nên đã đầu tư tối đa. Không kể đến vùng tiêu Chư Sê, thì các vùng khác việc bón soi kèo nhà cái đã đạt đến điểm cao mà từ trước chưa từng có.
Một nghiên cứu điều tra của Trung tâm Cây ăn quả miền Đông Nam bộ ở vùng Phú Giáo, Bình Phước cho thấy có hộ trồng tiêu đã bón một vụ tiêu 3 tấn soi kèo nhà cái NPK 16-16-8, 1 tấn soi kèo nhà cái urê, 1 tấn soi kèo nhà cái lân và 600 kg soi kèo nhà cái kali, chưa kể các nguồn soi kèo nhà cái hữu cơ khác. Chỉ tính riêng soi kèo nhà cái hóa học, người trồng tiêu đã bón đến 780 kg N + 978 kg P205và 850 kg K20/ha tiêu/năm và đã thu được 6,2 tấn tiêu khô. Số soi kèo nhà cái này là quá lớn vừa lãng phí, mang lại hiệu quả thấp, vừa gây ô nhiễm môi trường
Trong mấy năm gần đây, từ kết quả trình diễn và điều tra trong sản xuất, Cty CP soi kèo nhà cái bón Bình Điền đã nghiên cứu và trình làng một số chủng loại soi kèo nhà cái bón thích hợp cho cây hồ tiêu kể cả thời kỳ kiến thiết cơ bản và thời kỳ kinh doanh. soi kèo nhà cái Đầu Trâu Hồ tiêu kinh doanh có chứa hàm lượng dinh dưỡng 19-9-19+TE vừa tránh lãng phí cho người trồng, vừa đạt năng suất cao, tiện lợi cho người sử dụng mà không gây ô nhiễm môi trường.
Xin được giới thiệu một số mức bón để bà con trồng soi kèo nhà cái tham khảo:
1/ Trên đất đỏ vàng hay nâu đỏ, độ phì cao, mật độ tiêu trung bình 2.000 nọc/ha, bón khoảng 10 tấn soi kèo nhà cái chuồng hoai, bổ sung 2 - 3 tấn soi kèo nhà cái hữu cơ sinh học Đầu Trâu, 500 - 600 kg vôi sau khi thu hoạch, tỉa cành và tạo tán.
Lượng soi kèo nhà cái Đầu Trâu 19-9-19+TE định mức 1.000 kg/ha, chia ra bón như sau:
- Lần 1 soi kèo nhà cái đầu mùa mưa thúc ra hoa 200 kg/ha.
- Lần 2 soi kèo nhà cái nuôi quả 250 kg/ha.
- Lần 3 soi kèo nhà cái nuôi quả 300 kg/ha.
- Lần 4 bón nuôi quả và dự trữ cho cây 250 kg/ha. Lượng soi kèo nhà cái khoáng này tương đương 190 kg N + 90 kg P205và 190 kg K20/ha.
2/ Trên đất xám nhưng đã bón nhiều soi kèo nhà cái vào các năm trước, mật độ trung bình 2.000 cây/ha. Cũng bón 10 - 20 tấn soi kèo nhà cái chuồng hoai, bổ sung 2 - 3 tấn soi kèo nhà cái hữu cơ sinh học Đầu Trâu, có thể bón thêm 500 kg vôi nếu đất hơi chua, hoặc để xử lý đất tốt hơn. Lượng soi kèo nhà cái NPK Hồ tiêu kinh doanh là 1.200 kg/ha.
- Lần 1 soi kèo nhà cái đầu mùa mưa 250 kg/ha.
- Lần 2 soi kèo nhà cái nuôi quả 300 kg/ha.
- Lần 3 soi kèo nhà cái nuôi quả 350 kg/ha.
- Lần 4 bón nuôi quả và dự trữ cho cây 300 kg/ha. Lượng soi kèo nhà cái khoáng này tương đương 228 kg N + 108 P205 + 228 K20/ha.
3/ Dùng cho các hộ thâm canh cao, mật độ trung bình 2.000 cây/ha, cũng bón 10 - 20 tấn soi kèo nhà cái hữu cơ hoai,phối hợp với 2 - 3 tấn soi kèo nhà cái hữu cơ sinh học Đầu Trâu kết hợp 500 - 600 kg vôi vào sau khi thu hoạch, tỉa cành tạo tán. Lượng soi kèo nhà cái NPK Đầu Trâu kinh doanh là 1.500 kg/ha, chia ra:
- Lần 1 soi kèo nhà cái đầu mùa mưa thúc ra hoa 350 kg/ha.
- Lần 2 soi kèo nhà cái nuôi quả 400 kg/ha.
- Lần 3 soi kèo nhà cái nuôi quả 400 kg/ha.
- Lần 4 soi kèo nhà cái nuôi quả dự trữ cho cây 350 kg/ha.
Lượng soi kèo nhà cái khoáng này tương đương 285 kg N + 135 kg P205+ 285 kg K20/ha.
Trên đây là liều khuyến cáo để vừa có năng suất cao và hiệu quả kinh tế cao, không gây ô nhiễm môi trường để giúp hạt soi kèo nhà cái Việt Nam dễ dàng đạt soi kèo nhà cái chuẩn GlobalGAP, hội nhập được với thị trường khó tính.
Theo GS.TS MAI VĂN QUYỀN - báo Nông nghiệp Việt Nam