Ngoài các nguyên tố đa lượng và trung lượng thì tất cả các loài cây trồng đều cần được cung cấp đầy đủ và đúng lúc các nguyên tố vi lượng trong đó có ty le kèo nhà cái.

Các nguyên tố vi lượng tuy ty le kèo nhà cái cần với số lượng rất ít, nhưng lại là các nguyên tố thiết yếu. Vì thiếu bất cứ nguyên tố vi lượng nào thì ty le kèo nhà cái trồng cũng dẫn đến dễ bị nhiễm bệnh và giảm thiểu chất lượng của sản phẩm.

Vì vậy, người ta nói vi lượng là nguyên tố của chất lượng. Ngoài ra các nguyên tố vi lượng là các nguyên tố thiết yếu đối với các hệ men sinh sống và hoạt động trong cơ thể cây trồng, đặc biệt là các nhóm men oxy hóa - khử, các men vận chuyển và tổng hợp chất của cây trồng, trong đó ty le kèo nhà cái đóng vai trò vừa tăng khả năng chống nóng vưà tăng khả năng kháng bệnh cho mọi loại cây.

Trước đây người ta thường cung cấp vi lượng cho cây ty le kèo nhà cái qua phương pháp bón trực tiếp các dạng muối hay axit theo phương pháp bón trực tiếp vào đất, pha loãng để phun hay dùng để xử lý hạt giống. Tuy nhiên sử dụng theo phương pháp nói trên hiệu quả chưa cao, nên người ta chuyển các vi lượng sang dạng hợp chất hữu cơ bằng cách cho tác động với chất EDTA. Vi lượng kết hợp với EDTA (Ethylene Di amine Tetra Acetic Acide) trở thành vi lượng dạng chelate. Bón vi lượng dạng này cho cây nhận thấy hiệu quả cao hơn bón chúng ở dạng muối, hay axit.

Vậy ty le kèo nhà cái thông minh là gì? Nó khác với ty le kèo nhà cái thông thường dạng muối hay chelate ở điểm nào? ty le kèo nhà cái thông minh cũng là loại ty le kèo nhà cái được chelate hóa mà có. Nhưng dạng chelate ở đây không sử dụng EDTA mà sử dụng H₃P0₄. Người ta cho ty le kèo nhà cái hỗn hợp với H₃P0₄theo một tỷ lệ thích hợp và nung nóng đến nhiệt độ và áp suất thích hợp để biến hỗn hợp thành dạng polymer. Dạng polymer này có đặc tính bền vững trong môi trường nước và chỉ tan trong môi trường axit yếu do rễ cây tiết ra, trong lúc ty le kèo nhà cái dạng muối hay chelate đều bị tan trong môi trường nước và do đó khi cây chưa cần thì ty le kèo nhà cái sẽ bị rửa trôi làm cho hiệu suất sử dụng ty le kèo nhà cái thấp.

Trong lúc đó ty le kèo nhà cái thông minh bón vào đất, khi cây chưa cần đến thì chúng vẫn tồn tại quanh vùng rễ, khi cây cần, rễ cây tiết ra dịch cây một hợp chất có tính axit thì sẽ hòa tan polymer này và ty le kèo nhà cái, lân, Magie được hút vào cây. Điều này có nghĩa là khi nào cây cần hút ty le kèo nhà cái thì ty le kèo nhà cái cũng sẵn sàng cung cấp cho cây.

Trong hợp chất ty le kèo nhà cái thông minh có hiện diện cả lân (P), P này cũng được hoạt hóa thành dạng P thông minh theo tỷ lệ 18,8% ty le kèo nhà cái và 14,9% P, và 8,4% Mg. Cũng khác với P thông thường khi bón vào, nếu rễ cây chưa hút kịp thì sẽ bị Fe, Al, Ca hay Mg kết hợp thành dạng P khó tan, cây không hấp thụ được. Nhưng P trong hỗn hợp Polymer này thì không bị Fe và Al hay Ca tiếp cận đến mà vẫn tồn tại song song với ty le kèo nhà cái quanh rễ cây, khi cây tiết dịch có chứa axit ra thì vừa hòa tan ty le kèo nhà cái vừa hòa tan P.

Do đó rễ cây hút một lúc cả ty le kèo nhà cái và P làm cho bộ rễ cây khỏe, cây lại hút thêm được nhiều thức ăn nên có đủ sức khảng bệnh tật, cho năng suất sinh khối cao, và năng suất kinh tế cũng cao dẫn đến hệ số sử dụng phân bón cũng cao làm cho hiệu quả kinh tế của sản phẩm cây trồng cũng cao mà môi trường lại được bền vững.

Hiện nay, Công ty Cổ phần Phân bón Bình Điền đang có sẵn với số lượng khá nhiều sản phẩm ty le kèo nhà cái thông minh. Bón phân Đầu Trâu có chứa vi lượng Đầu Trâu thông minh đều mang lại năng suất và hiệu quả kinh tế cao hơn các loại vi lượng dạng muối và dạng chelate rất đáng tin.

GS. TS Mai Văn Quyền