Bón soi kèo nhà cái Đầu Trâu cho cây quýt
Trong các loại cây ăn trái, cây soi kèo nhà cái cũng được coi là cây mang lại hiệu quả kinh tế cao và khá ổn định. Vì thế mà từ xưa đã hình thành những vùng soi kèo nhà cái chuyên canh như soi kèo nhà cái hồng Lai Vung, Đồng Tháp, soi kèo nhà cái đường Định Quán (Đồng Nai), soi kèo nhà cái Hương Cần (TT - Huế) ngọt thơm nổi tiếng…
Ngoài những vùng soi kèo nhà cái chuyên canh nói trên, nhiều địa phương khác cũng coi đây là cây mang lại hiệu quả kinh tế khá hấp dẫn. Như vậy, trong họ hàng cây có múi thì ngoài các loại bưởi, chanh, cam, cây soi kèo nhà cái đóng góp phần diện tích rất đáng kể. Ngày nay trong kế hoạch chuyển đổi các loại cây trồng kém hiệu quả sang cây trồng có tiềm năng mang lại hiệu quả kinh tế cao thì soi kèo nhà cái cũng được ghi danh trong hệ thống cây trồng đó.
Tuy nhiên, thuộc họ hàng cây có múi nên người trồng soi kèo nhà cái cũng cần chú ý đề phòng bệnh vàng lá greening, bệnh da lu da láng, bệnh vàng lá thối rễ và một số sâu hại khác. Đồng thời cần phải biết chọn đất có khả năng thoát nước tốt vào mùa mưa bão. Đề phòng các loại sâu bệnh, chọn đất cẩn thận và kết hợp với giống tốt, người trồng soi kèo nhà cái cũng cần biết áp dụng gói kỹ thuật liên hoàn thì cây soi kèo nhà cái mới cho nhiều trái, mẫu mã và chất lượng tốt.
Trong gói kỹ thuật cần chú ý thì soi kèo nhà cái bón và kỹ thuật bón soi kèo nhà cái là khâu vô cùng quan trọng. Chương trình nghiên cứu thâm canh quýt đạt tiêu chuẩn VietGAP của Trung tâm Cây ăn trái miền đông Nam Bộ thực hiện ở Định Quán, trong công đoạn điều tra cho thấy vào thời kỳ kinh doanh, người trồng quýt đã sử dụng rất nhiều chủng loại soi kèo nhà cái.
Ví dụ, trên diện tích 1.000m2bà con đã bón đợt đầu 40kg DAP, 15kg soi kèo nhà cái KCl, 50kg soi kèo nhà cái lân, 150kg soi kèo nhà cái gà, 20kg soi kèo nhà cái hữu cơ, 4kg nấm trichoderma, phối hợp với 2kg soi kèo nhà cái bón lá Bisoplav. Ngoài ra bà con đã sử dụng 5 loại soi kèo nhà cái NPK khác nhau để bón thúc, ví dụ 10kg NPK 10-60-0; 20kg NPK 20-20-15, 10kg NPK 12-11-18; 20kg NPK 15-5-20 và 20kg NPK 15-15-15…
Tính ra 1 vụ, bà con đã sử dụng 12 chủng loại soi kèo nhà cái khác nhau. Đây là quy cách bón khá phức tạp. Trừ 5 loại soi kèo nhà cái, 1 loại nấm và 1 loại soi kèo nhà cái bón lá ra, bà con đã sử dụng tổng cộng 1.950kg soi kèo nhà cái NPK cho 1ha quýt. Tính ra nguyên chất là 214kg N + 437,5kg P205+ 223kg K20/ha.
soi kèo nhà cái tích cách bón soi kèo nhà cái cho quýt của bà con cho thấy: Bón 200kg soi kèo nhà cái hữu cơ và 1.500kg soi kèo nhà cái gà là rất cần thiết. Bón 40kg Trichoderma cũng rất quan trọng. Tuy nhiên sử dụng các chủng loại soi kèo nhà cái NPK không biết chọn lọc nên làm cho tỷ lệ N:P:K hoàn toàn mất cân đối. Với nền soi kèo nhà cái này thì lượng P nguyên chất quá nhiều, cao gấp 2 lượng N và K là mất cân đối trầm trọng. Thay vì bón 437,5kg lân nguyên chất (P205) cho 1ha, thì chỉ cần soi kèo nhà cái khoảng 100 - 120kg P205là đủ. Bón như vậy vừa gây lãng phí vừa làm cho khả năng hấp thu dinh dưỡng của cây sẽ bị rối loạn. Lỗi này là do bà con chưa biết soi kèo nhà cái biệt tỷ lệ N:P:K trong các chủng loại NPK có bán trên thị trường để tính toán cho phù hợp.
Vì vậy Công ty CP soi kèo nhà cái bón Bình Điền (thương hiệu Đầu Trâu) giới thiệu với bà con ngoài soi kèo nhà cái hữu cơ các loại được xử lý hoai mục, lượng bón từ 15 - 20kg/cây thì chỉ cần bón 2 chủng loại soi kèo nhà cái Đầu Trâu NPK cho quýt là đủ. Trong đó loại NPK 20-15-5+TE dùng để bón thúc từ sau thu hoạch cho đến trước khi cây ra hoa, liều bón khoảng 650 - 700kg/ha chia 3 lần để bón, xẻ rãnh nông quanh tán lá, bón và lấp đất lại, nếu trời nắng cần tưới nước cho đủ ẩm. Loại NPK 15-5-20 + TE cũng bón liều 650 - 700kg/ha và cũng chia 3 lần bón từ lúc trước ra hoa 1 lần và 2 lần nuôi trái, kết thúc trước khi thu hoạch khoảng 1 tháng. Với liều soi kèo nhà cái này vừa đơn giản dễ nhớ, vừa cân đối tỷ lệ N:P:K, trong soi kèo nhà cái lại chứa đầy đủ các chất trung, vi lượng thiết yếu cho quýt nên cây khỏe, ít bệnh tật, chất lượng ngon. Ngoài ra soi kèo nhà cái chuồng có chứa nhiều kali và một số trung, vi lượng bổ sung cho quýt theo thời gian cây cần đến.
Hiện Công ty CP soi kèo nhà cái bón Bình Điền đang sở hữu loại soi kèo nhà cái vi lượng thông minh có chứa cả kẽm, lân và Magie thông minh, chỉ cần bón thêm 4 kg/ha trộn với soi kèo nhà cái NPK để bón 1 lần trước ra hoa và 1 lần nuôi trái thì vừa tăng năng suất, tăng độ ngọt và tăng cả hiệu quả kinh tế rất đáng kể.
GS. TS Mai Văn Quyền