Công ty cổ phần phân kèo nhà cái ngày mai Bình Điền

Ngô là kèo nhà cái ngày mai trồng quan trọng thứ ba trên thế giới sau lúa mì và lúa gạo. Tất cả các bộ phận của kèo nhà cái ngày mai ngô từ hạt, đến thân, lá ngô đều có thể sử dụng được để làm thức ăn cho người, gia súc hoặc sản xuất ethanol để chế biến xăng sinh học. Ngày nay, khi mà nguồn xăng dầu hóa thạch đang cạn kiệt và ngày càng tăng giá thì ngành trồng ngô trên thế giới để sản xuất xăng sinh học càng phát triển. Ngô là kèo nhà cái ngày mai trồng có năng suất rất cao, năng suất kỷ lục ở Mỹ đã đạt tới 22 tấn hạt/ha. Những nước trồng ngô nhiều là Mỹ, Nga, Braxin, Ấn độ, Inđônixia.… Ở nước ta, diện tích, năng suất và sản lượng ngô không ngừng tăng lên. Tuy nhiên sản lượng ngô trong nước vẫn không đáp ứng đủ nhu cầu mà hàng năm chúng ta còn phải nhập khẩu khá nhiều ngô hạt (trị giá trên 500 triệu USD) để sản xuất thức ăn gia súc. Trong những năm tới, ngô vẫn là kèo nhà cái ngày mai có vai trò quan trọng ở nước ta.

1- Đặc điểm chung

Ngô là kèo nhà cái ngày mai trồng nhiệt đới, được trồng phổ biến trong khoảng vĩ độ 30–55. Ngô thích hợp với thời tiết ấm, nhiệt độ thích hợp cho giai đoạn sinh trưởng mạnh là từ 21-27^oC. Khi nhiệt độ dưới 19^oC ngô sinh trưởng phát triển chậm lại. Lượng mưa thích hợp nhất cho ngô trong khoảng 600-900 mm/năm. Ngô là kèo nhà cái ngày mai có thể trồng được nhiều vụ trong năm, nước ta trồng vụ đông xuân và hè thu ở miền Nam, vụ xuân, vụ đông ở miền Bắc. kèo nhà cái ngày mai ngô không kén đất, do vậy có thể trồng được trên nhiều loại đất khác nhau, song thích hợp nhất là đất trung tính (pH từ 6,0-7,2), tơi xốp, thoát nước tốt, giàu mùn và dinh dưỡng.

2- Dinh dưỡng kèo nhà cái ngày mai ngô hút/ lấy đi

Ngô là kèo nhà cái ngày mai rất phàm ăn, chính vì vậy nếu trồng độc canh ngô liên tục nhiều năm đất trồng sẽ bị giảm độ phì rất đáng kể. kèo nhà cái ngày mai ngô hút nhiều kali nhất, sau tới đạm, lân và các chất trung vi lượng.

Bộ phận	Đa lượng			Trung lượng
	N	P2O5	K2O	MgO	CaO	S
Hạt Thân Tổng	129 62 191	71 18 89	47 188 235	18 55 73	2,1 55,0 57,1	12 9 21
	Vi lượng
	Cl	Fe	Mn	Cu	Zn	B
Hạt Thân Tổng	4,5 76,0 80,5	0.11 2,02 2,13	0,06 0,28 0,34	0,02 0,09 0,11	0,19 0,19 0,38	0,05 0,14 0,19

Đạm là yếu tố dinh dưỡng rất quan trọng nhất, đóng vai trò tạo năng suất và chất lượng. Đạm được tích luỹ trong hạt 66%. kèo nhà cái ngày mai ngô hút đạm tăng dần từ khi kèo nhà cái ngày mai có 3-4 lá tới trước trổ cờ. Ở nước ta, một số kết quả nghiên cứu cho thấy thời kỳ hút đạm mạnh nhất là 6-12 lá và trước khi trổ cờ, nếu các giai đoạn này mà thiếu đạm thì năng suất giảm rõ rệt. Triệu chứng thiếu đạm: kèo nhà cái ngày mai thấp, lá nhỏ có màu vàng, các lá già có vệt xém đỏ, kèo nhà cái ngày mai sinh trưởng chậm, cằn cỗi, cờ ít, bắp nhỏ, năng suất thấp. Lân có vai trò quan trọng với kèo nhà cái ngày mai ngô tuy nhiên khả năng hút lân ở giai đoạn kèo nhà cái ngày mai non lại rất yếu. Thời kỳ 3-4 lá, kèo nhà cái ngày mai ngô hút không được nhiều lân, đó là thời kỳ khủng hoảng lân của ngô, nếu thiếu lân trong giai đoạn này sẽ làm giảm năng suất nghiêm trọng. kèo nhà cái ngày mai ngô hút nhiều lân nhất (khoảng 62% tổng lượng lân yêu cầu) ở thời kỳ 6-12 lá sau đó giảm đi ở các thời kỳ sau. Triệu chứng thiếu lân của ngô biểu hiện bằng màu huyết dụ trên bẹ lá và gốc kèo nhà cái ngày mai, trái cong queo. Trường hợp thiếu nặng lá sẽ chuyển vàng và chết. Hiện tượng này xảy ra ở lá già trước, sau đó chuyển sang lá non và phổ biến ở ngô vụ đông trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Kali có vai trò rất quan trọng tới sự sinh trưởng, phát triển và năng suất của ngô. Kali tích luỹ nhiều ở thân lá (khoảng 80%) và tích luỹ trong hạt ít hơn. kèo nhà cái ngày mai ngô hút kali mạnh ngay từ giai đoạn sinh trưởng ban đầu. Từ khi kèo nhà cái ngày mai mọc tới trổ cờ ngô đã hút khoảng 70% lượng kali kèo nhà cái ngày mai cần. Thiếu kali các chất prôtit và sắt sẽ tích tụ gây cản trở quá trình vận chuyển chất hữu cơ. Thiếu kali là nguyên nhân rễ ngang phát triển mạnh, rễ ăn sâu kém phát triển do đó kèo nhà cái ngày mai dễ đổ ngã. Thiếu kali thể hiện ở các triệu chứng như chuyển nâu và khô dọc theo mép lá và chóp lá, bắp nhỏ, nhiều hạt lép ở đầu bắp (bắp đuôi chuột), năng suất thấp.

Ngoài các chất dinh dưỡng đa lượng, kèo nhà cái ngày mai ngô hút nhiều chất trung lượng và vi lượng. Đối với kèo nhà cái ngày mai ngô, các chất vi lượng thường thiếu là kẽm và molypđen. Thiếu kẽm lá có màu trắng (bệnh bạch tạng), giữa các gân lá có những dải màu vàng sáng, các lóng ngắn lại. Hiện tượng thiếu kẽm thường xảy ra trên đất kiềm, nghèo mùn, đất giàu lân dễ tiêu hay bón quá nhiều lân. Thiếu molypđen lá chuyển xanh nhạt, lá non teo lại và héo, nặng hơn lá ngọn không bung ra được, có nhiều vết xém vàng.

3- kèo nhà cái ngày mai phân cho ngô:

Lượng phân bón cho ngô tùy theo giống, ngô lai cần bón nhiều hơn ngô thường và ngô thu trái non (ngô rau, ngô bao tử). Trên các loại đất nghèo dinh dưỡng như đất xám, đất cát cần bón nhiều lân và kali hơn so với đất phù sa, đất đỏ bazan. Thông thường bón phân cho kèo nhà cái ngày mai ngô cần chia ra làm 3 đợt là lót khi trồng, khi kèo nhà cái ngày mai đạt 4-6 lá và khi ngô xoắn nõn chuẩn bị trổ cờ. Tuy nhiên trong thực tế sản xuất hiện nay, đợt bón thứ 3 thường ngô đã cao kèo nhà cái ngày mai, lá rậm rạp nên rất khó để bón phân. Mặt khác, các loại phân bón chuyên dùng có thể kéo dài hiệu lực nên nông dân vùng Tây Nguyên và các tỉnh phía Nam thường chỉ bón phân làm 2 lần. Để thâm canh ngô đạt năng suất cao, qua nhiều năm nghiên cứu, thử nghiệm Công ty phân bón Bình Điền đã cho ra phân bón Đầu Trâu chuyên dùng cho kèo nhà cái ngày mai ngô cho từng vùng đất. Phân bón Đầu Trâu Ngô 1 và Đầu Trâu Ngô 2 là phân bón chuyên dùng cho ngô ở các tỉnh miền Bắc.

Phân bón Đầu Trâu Bắp 1 và Đầu Trâu Bắp 2 là phân bón chuyên dùng mới nhất cho ngô ở các tỉnh phía Nam. Phân bón Đầu Trâu CB1, CB2 và CB3 là phân bón chuyên dùng cho ngô ở các tỉnh miền Trung. Sử dụng phân chuyên dùng có lợi điểm cung cấp dinh dưỡng cho kèo nhà cái ngày mai ngô theo đúng nhu cầu của từng thời kỳ sinh trưởng của kèo nhà cái ngày mai, giúp ngô sinh trưởng, phát triển tốt, cho năng suất cao. Lượng phân bón lót rất quan trọng vì kèo nhà cái ngày mai ngô cần phân rất sớm.

Chú ý trong phân bón lót cần có cả đạm và kali. Nhiều nông dân có tập quán chỉ bón thúc 2 lần sau khi gieo trồng, không bón lót. Nếu có bón lót cũng chỉ bón 1 ít phân lân mà không bón đạm và kali. Đây là tập quán chưa đúng cần khắc phục. Một lượng phân lót đầy đủ cả đạm, lân và kali, trong đó đạm và lân chiếm tỷ lệ cao hơn như công thức phân lót Đầu Trâu Ngô 1, Đầu Trâu CB1 hay Đầu Trâu Bắp 1 sẽ giúp kèo nhà cái ngày mai ngô sinh trưởng, phát triển tốt ngay sau lúc gieo trồng, tăng khả năng chống hạn vào thời kỳ kèo nhà cái ngày mai còn nhỏ khi gặp thời tiết bất thuận.

Loại kèo nhà cái ngày mai	Hàm lượng các chất dinh dưỡng (%)
	Đạm (N)	Lân (P2O5)	Kali (K2O)	Trung vi lượng (S, Mg, Ca, Zn, Fe, Cu, Mn, B, Mo)
Đầu Trâu Ngô 1 (Lót cho ngô các tỉnh phía bắc)	17	12	6	Tất cả các loại phân chuyên dùng cho ngô (bắp) đều có đầy đủ trung vi lượng (TE) theo nhu cầu của kèo nhà cái ngày mai trong từng giai đoạn.
Đầu Trâu Ngô 2 (Thúc cho ngô các tỉnh phía bắc)	15	4	18
Đầu Trâu CB1 (Lót cho ngô các tỉnh miền Trung)	18	14	5
Đầu Trâu CB2 (Thúc 1 cho ngô các tỉnh miền Trung)	20	10	5
Đầu Trâu CB3 (Thúc 2 cho ngô các tỉnh miền Trung)	18	0	18
Đầu Trâu Bắp 1 (Lót cho ngô các tỉnh miền Nam)	26	18	10
Đầu Trâu Bắp 2 (Thúc cho ngô các tỉnh miền Nam)	24	10	22

3.1- kèo nhà cái ngày mai phân cho ngô ở các tỉnh phía Bắc:

• kèo nhà cái ngày mai lót khi gieo hoặc đặt bầu: 300-500kg phân chuồng hoai và 6-8kg phân Đầu Trâu Ngô 1/sào Bắc bộ (360m2). Rải phân quanh hốc trước khi gieo hạt hoặc đặt bầu. Nếu đất ướt không cày bừa được hay vẫn còn lúa mà chỉ đắp mô đặt bầu để tranh thủ thời vụ thì rải phân chuồng quanh bầu và chuyển phân Đầu Trâu Ngô 1 kèo nhà cái ngày mai lót sang tưới thúc khi ngô bén rễ.

• Tưới nhử: Khi ngô bén rễ, có 2-3 lá thật cần xới đất phá váng (ngô trồng trên đất ướt phải lên luống tạo rãnh thoát nước), tỉa kèo nhà cái ngày mai và tưới thúc cho ngô phát triển ngay từ đầu. Hòa 30-50 gam phân Đầu Trâu Ngô 1 trong 15-20 lít nước, khuấy cho tan phân và tưới đều vào gốc.

• Bón thúc lần 1 khi kèo nhà cái ngày mai có 4-6 lá: 10-12kg phân Đầu Trâu Ngô 1/sào. Kết hợp xới vun để chống đổ và vùi lấp phân bón.

3.2- kèo nhà cái ngày mai phân cho ngô ở các tỉnh miền Trung:

• kèo nhà cái ngày mai lót khi gieo hoặc đặt bầu: 150-200kg Đầu Trâu CB1/ha, rải phân quanh hốc trước khi gieo hạt hoặc đặt bầu.

• Bón thúc lần 1 khi kèo nhà cái ngày mai có 4-6 lá: 200-250kg phân Đầu Trâu CB2/ha, kết hợp xới vun để chống đổ và vùi lấp phân bón.

• Bón thúc lần 3 khi kèo nhà cái ngày mai xoắn nõn chuẩn bị trỗ cờ: 100kg phân Đầu Trâu CB3/ha.

3.2- kèo nhà cái ngày mai phân cho ngô ở các tỉnh Tây Nguyên, Đông Nam bộ và Tây Nam bộ:

• kèo nhà cái ngày mai lót khi gieo: 150-200kg Đầu Trâu Bắp 1/ha, rải phân quanh theo rãnh trước khi gieo hạt.

• Bón thúc lần 1 khi kèo nhà cái ngày mai có 4-6 lá: 250-300kg phân Đầu Trâu Bắp 2/ha, bón theo hàng kết hợp xới vun để chống đổ và vùi lấp phân bón.

4- Phòng trừ sâu bệnh:

Cách tốt nhất để phòng bệnh cho kèo nhà cái ngày mai bắp là dọn sạch tàn dư kèo nhà cái ngày mai trồng, thăm đồng thường xuyên phát hiện sớm các loại sâu bệnh để có cách xử lý kịp thời. Một số sâu bệnh thường gặp trên kèo nhà cái ngày mai bắp như: sâu đục thân, bệnh thối thân…