Cùng Đầu Trâu ty le kèo nhà cáim giàu: GIẢM THẤT THOÁT LÚA TRONG VÀ SAU THU HOẠCH
(Diễn giả: TS Lê Văn Bảnh, Viện Nghiên cứu lúa ĐBSCL; TS Đỗ Minh Nhựt, Sở NN-PTNT Kiên Giang, KS Ngô Ngọc Mỹ, Cty CP ty le kèo nhà cái bón Bình Điền)
ĐBSCL THẤT THOÁT BAO NHIÊU VỀ LƯỢNG?
Sản lượng lúa ĐBSCL lên đến 24 triệu tấn/năm. Nếu lấy con số thất thoát là 10% thì lượng thất thoát đã lên tới 2,4 triệu tấn. Với giá bèo như năm nay thì giá trị thất thoát cũng lên tới gần 10.000 tỷ đồng. Với diện tích trên 700.000 ha gieo trồng, sản lượng trên 4 triệu tấn, Kiên Giang là tỉnh có diện tích và sản lượng lúa lớn nhất nước và cũng là tỉnh có mức độ cơ giới hóa cao nhất nước nhưng tỷ lệ thất thoát cũng không nhỏ.
Theo TS Đỗ Minh Nhựt, PGĐ Sở NN-PTNT Kiên Giang, toàn tỉnh hiện có 1.381 máy gặt đập liên hợp ty le kèo nhà cái hoạch được 65% diện tích. Khảo sát thấy tỷ lệ rơi vãi của máy gặt đập liên hợp là 3%, số lượng thất thoát do máy gặt đập liên hợp sẽ là 4 triệu tấn x 65% x 3% = 78.000 tấn. Phần còn lại gặt bằng tay, suốt bằng thùng suốt thì tỷ lệ rơi vãi là 5%, sản lượng hao hụt sẽ là 4 triệu tấn x 35% x 5% = 70.000 tấn. Như vậy chỉ riêng khâu gặt và suốt, sản lượng hao hụt của Kiên Giang đã là 148.000 tấn mà chưa kể đến những hao hụt trong các khâu khác như phơi, sấy, xay chà, bảo quản…
Theo TS Lê Văn Bảnh, toàn ĐBSCL hiện có 10.000 máy gặt đập liên hợp đáp ứng được 50% diện tích và sản lượng lúa qua sấy chỉ đạt 30 – 40%. Như vậy mới biết con số thất thoát là con số “khủng”.
Vụ hè ty le kèo nhà cái có mức độ thất thoát cao hơn vụ đông xuân do thời điểm ty le kèo nhà cái hoạch thường bị mưa, bị lũ lụt, bị đổ ngã. Tiền công ty le kèo nhà cái hoạch bằng máy gặt đập liên hợp với ruộng lúa đứng là 2 triệu đồng/ha nhưng với lúa đổ ngã là 2,5 – 3 triệu đồng/ha, và tất nhiên tỷ lệ rơi vãi ở những ruộng này thì khó mà đo đếm.
THẤT THOÁT BAO NHIÊU VỀ CHẤT?
Cũng tại Kiên Giang, qua khảo sát thấy 70% trong số diện tích được gặt thủ công thì bà con đều có thói quen gặt xong bỏ mớ ngoài đồng đến vài ba hôm sau mới gom suốt. Việc phơi mớ ngoài đồng chẳng những hao hụt nhiều về lượng mà còn ty le kèo nhà cáim cho hạt gạo bị nứt. Ở ĐBSCL, nhiệt độ giữa trưa lên tới 38oC, nhưng ban đêm chỉ còn 25oC. Chênh lệch nhiệt độ ngày đêm lớn khiến cho hạt lúa thoát ẩm lại hút ẩm trở lại ty le kèo nhà cáim cho phẩm cấp gạo bị tụt hạng.
Với những hộ dù đã qua sấy nhưng do không có kho chứa nên đóng vào bao phân đã qua sử dụng, chất ở hiên nhà ty le kèo nhà cáim cho lúa bị hút ẩm trở lại, từ 14 lên 15 độ cũng ty le kèo nhà cáim giảm phẩm cấp đáng kể.
Với vụ hè ty le kèo nhà cái, nếu gặp mưa bão thì tỷ lệ thất thoát sẽ không kiểm soát được, có nhiều ruộng lúa mọc mộng ngay trên đồng hoặc đã đưa về được nhà nhưng không có chỗ hơi sấy.
Một nguồn thất thoát khác cũng không nhỏ nhưng ít được người dân quan tâm đấy là ty le kèo nhà cái hoạch không đúng độ chín, rất nhiều ruộng để chín quá nên mủi, chẳng những rơi vãi nhiều mà phẩm cấp cũng bị giảm.
ty le kèo nhà cáim sao thu hoạch đúng độ chín? Thời gian sinh trưởng của những giống lúa khác nhau thì khác nhau, có giống 90 ngày, có giống 100 ngày, 125 ngày, thậm chí 140 ngày. Tuy vậy nhưng chúng có một điểm chung là thời gian từ lúc trổ xong đến lúc chín đều là 30 ngày. Với lúa thì thời điểm thu hoạch tốt nhất là vào lúc có 85% số hạt trên bông chín, vì 15% nhìn bên ngoài có vẻ chưa chín nhưng thực chất chúng đã no hạt và sẽ tứ chín sau thu hoạch.
Vì đặc điểm trên, nên ty le kèo nhà cái hoạch cần được tiến hành trong khoảng từ ngày thứ 26 sau khi lúa trổ xong và muộn nhất không quá ngày không quá ngày thứ 30.
CHỦ ĐỘNG CHỐNG THẤT THOÁT TRONG ty le kèo nhà cái HOẠCH
Ngoài việc chọn giống cứng cây, thì các biện pháp kỹ thuật và chế độ phân bón có ảnh hưởng lớn đến việc đảm bảo lúa cứng cây, chống đổ ngã tốt. Quan sát những cây, ruộng bị đổ ngã đều cho thấy chúng bị gãy dập sẽ ty le kèo nhà cáim cho việc vận chuyển dinh dưỡng bị ách tắc nên lúa sẽ bị lép năng suất giảm mạnh.
Sự vững chắc của lóng thân này có liên quan tới dinh dưỡng kali ngay trong thời kỳ mạ. Nếu ruộng đủ kali thì lóng thân này phát triển to, chắc, có bẹ lá ôm khít nên càng chắc. Bởi vậy việc bón phân lót có kali, hoặc bón sớm phân có kali với hàm lượng đủ là rất cần thiết. Với lúa hè ty le kèo nhà cái ĐBSCL, nhu cầu kali khoảng 60 kg K2O/ha, nên chia ty le kèo nhà cáim 2 lần bón, lần 1 chiếm 50% vào lúa 7 ngày sau sạ và 50% còn lại bón vào thời điểm thúc đòng 40-45 ngày sau sạ.
Để giúp lúa cứng cây, chống được đổ ngã thì ngoài việc không bón dư ty le kèo nhà cái đạm còn cần Canxi, Silic và một số nguyên tố vi lượng khác.
Trong nhiều năm qua, Cty CP phân bón Bình Điền đã nghiên cứu và sản xuất nên phân chuyên dùng cho lúa như là Đầu ty le kèo nhà cái 997, Đầu ty le kèo nhà cái 998, Đầu ty le kèo nhà cái 999. Khi bón phân chuyên dùng thì lúa cứng cây, chống đổ ngã tốt. Hiện, Bình Điền đang sản xuất và cung ứng ra thị trường loại phân chuyên dùng cho lúa thế hệ mới là Agrotain Lúa 1 +TE và Agrotain Lúa 2 +TE. So với ty le kèo nhà cái thế hệ trước, ty le kèo nhà cái này ưu việc hơn vì có chứa thêm Agrotain giúp chống thất thoát 25% ty le kèo nhà cái đạm.